Στον περασμένο αιώνα, από τότε που άρχισε να σχηματίζεται η αστική κοινωνία μέσα στους κόλπους του νεοσχημάτιστου ελληνικού Κράτους, άρχισε και η ποίηση να συνάπτει λογής δεσμούς με το μορφωμένο κοινό της εποχής. Οι δεσμοί αυτοί του ποιητικού λόγου με το ανεπτυγμένο κοινό της εποχής εκείνης, ήταν ισχυρότεροι παρά όσο είναι ανάμεσα στον σημερινό ποιητή και τον αναγνώστη. Ας μη γυρέψουμε τους λόγους αυτής της διαφοράς, και ας περιοριστούμε να πιστοποιήσουμε την αλήθεια, ότι ο περασμένος αιώνας, κι' εδώ, και στην Ευρώπη, εξέθρεψε ολοκληρωμένες ποιητικές φυσιογνωμίες, που άνετα επικοινωνούσαν (και αισθητικά και ψυχολογικά και ιδεολογικά), με το μεγάλο κοινό. Και ειδικά, το ελληνικό κοινό, για λόγους ψυχολογικά ιστορικούς, είχε αναπτύξει μέσα του μια εξαιρετική ποιητική ευαισθησία προς την ιδέα και την αγάπη και τα πεπρωμένα της ελληνικής Πατρίδας. Το 21, ήταν ακόμα πάρα πολύ κοντά. Οι Έλληνες των χρόνων 1840 - 1880, νιώθαν γύρω τους την πύρινη ανάσα του. Στην ακοή του, σφύριζαν ακόμα τα βόλια του Μεγάλου Αγώνα. Και οι ποιητές, είτε γράφαν στην καθαρεύουσα τους στίχους των είτε στη δημοτική, όταν έπαυαν να παίζουν στις λύρες τους τα ρομαντικά ερωτικά θρηνοτράγουδα του καιρού τους, αυτά που τόση ποιητική δόξα είχαν προσπορίσει στον Αχιλλέα Παράσχο και τους μαθητές του, άρπαζαν τη σάλπιγγα των πολεμικών αγώνων, και μ' αυτήν διαλαλούσαν ως τον ουρανό τον φλογερό πατριωτισμό τους. Τον τρέφανε με ηρωικές αναμνήσεις από την τρισχιλιόχρονη ιστορία μας, με το έπος που στάθηκε το 21 και με πλήθος μεγαλόδοξα εδαφικά όνειρα για το μέλλον της Φυλής - της Φυλής, που θα εδραίωνε πάλι τον ιστορικό της θρόνο, στην επανακατακτημένη Πόλη...
471 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΕΩΡΓ. ΜΕΡΜΗΓΚΑ 1974