Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΛΛΑΔΑ CLAUDE MOSSE

Για πολλά χρόνια ταυτίζαμε τον ελληνικό πολιτισμό με την άνθηση του κλασικισμού στην Αθήνα του 5ου αιώνα. Σχετικά πρόσφατα το ενδιαφέρον μετατοπίσθηκε σε μια παλαιότερη ιστορική περίοδο, που για ευκολία την ονομάζουμε αρχαϊκή. Ανάμεσα στην εποχή του Ομήρου και την εποχή των Τραγικών ήταν σαν να υπήρχε ένα κενό, μια περίοδος σκοτεινή, με μοναδικό λόγο ύπαρξης να προετοιμάσει το περίφημο «ελληνικό θαύμα», να αναγγείλει την Ελλάδα του ορθολογισμού και του ανθρωπισμού, που σύμβολό της στάθηκε το όνομα του Περικλή. Ωστόσο, η νέα προσέγγιση στην ελληνική ιστορία των αρχαϊκών χρόνων αποκαλύπτει ότι η περίοδος αυτή υπήρξε η χοάνη όπου έλιωσαν τα στοιχεία που θα έπαιζαν πρωτεύοντα ρόλο στη γένεση του κλασικού πολιτισμού. Οι πρόοδοι της αρχαιολογίας επιτρέπουν να φωτιστούν οι συνθήκες της εγκατάστασης των Ελλήνων γύρω από τη Μεσόγειο -του φαινομένου, δηλαδή, που αποκαλούμε ελληνικό αποικισμό- και της οργάνωσης των πρώτων αποικιών. Μια νέα «ανάγνωση» των ελληνικών μύθων αποκαλύπτει τους τρόπους σκέψης και τις αξίες που πρέπει να επικράτησαν και να τροφοδότησαν για μεγάλο διάστημα τις ποικίλες εκφράσεις της ελληνικής διάνοιας. Με άλλα λόγια, οι τρεις αιώνες που χωρίζουν τον Όμηρο από τον Αισχύλο παρουσιάζουν σημαντικό ενδιαφέρον για όποιον ενδιαφέρεται για έναν από τους πιο λαμπρούς πολιτισμούς στην ιστορία της ανθρωπότητας. Γιατί τότε κυρίως διαμορφώνεται το πρώτο πλαίσιο του Ελληνικού πολιτισμού, η πόλις, όπου θα επινοηθεί η πολιτική, μέθοδος άγνωστη ως τότε στις ανθρώπινες κοινωνίες.

264 ΣΕΛΙΔΕΣ