"Γεννήθηκα Ελληνίδα, θα πεθάνω Ελληνίδα"
Αυτή ήταν η απάντηση της Μελίνας Μερκούρη στην αναγγελία του Παττακού ότι της αφαιρούσε την ελληνική ιθαγένεια. Δυο μέρες αργότερα τα μαγαζιά της Νέας Υόρκης πουλούσαν κονκάρδες που έλεγαν "Η Μελίνα είναι Ελληνίδα".
Το να πεις ότι η Μελίνα Μερκούρη δεν είναι Ελληνίδα είναι σαν να λες ότι ο Πελέ δεν είναι Βραζιλιάνος ή ότι οι πυραμίδες δεν είναι Αιγυπτιακές ή τα Ελγίνεια δεν είναι ελληνικά. Κανένας δεν έχει κάνει τόσο πολλά τα τελευταία χρόνια για να προσελκύσει τη συμπάθεια προς την Ελλάδα. Κανένα μεμονωμένο άτομο δεν υπήρξε πιο υπεύθυνο για το κύμα του τουρισμού στην Ελλάδα. Αυτό έγινε πριν απ' τους Συνταγματάρχες. Σήμερα είναι μια βίαιη και σταθερή αντίπαλος της Δικτατορίας.
Στα χρόνια της Δικτατορίας στην Ελλάδα το ν' ακούσεις ένα δίσκο της Μελίνας Μερκούρη ήταν αδίκημα που δικαζόταν στο στρατοδικείο.
Η αυτοβιογραφία της Μελίνας Μερκούρη μας αφηγείται ολόκληρη την ιστορία της ελληνικότητάς της. Είναι πολύ ειλικρινής σχετικά με την μη πολιτική πλευρά της νεανικής της ζωής κι ειλικρινής σχετικά με τους αγώνες της για να γίνει ηθοποιός, τα χρυσά παιδικά της χρόνια, τις ταινίες της. Με το φιλμ "Ποτέ την Κυριακή" απόκτησε παγκόσμια φήμη. Δέκα χιλιάδες λιμενεργάτες στην Τζένοα άφησαν τη δουλειά τους σ' ένδειξη πολιτικής διαμαρτυρίας όταν η Μελίνα Μερκούρη γλίτωσε παρά τρίχα από μια έκρηξη βόμβας. Ποια είναι αυτή η ασυνήθιστη καλλιτέχνις και γενναία γυναίκα; Στην αυτοβιογραφία της διηγείται με ταμπεραμέντο κι ανελέητη ειλικρίνεια την άνοδό της, τους ασυνήθιστους γόμους της, τη γνωριμία της μ' άλλες διασημότητες όπως ο ποιητής Νίκος Καζαντζάκης κι η ντίβα της οθόνης Γκρέτα Γκάρμπο.
Ο παππούς της Μελίνας υπήρξε Δήμαρχος της Αθήνας επί τριάντα χρόνια και στα χρόνια του μεσοπολέμου ο δήμαρχος της Αθήνας είχε μεγαλύτερη αίγλη απ' το βασιλιά της Ελλάδας. Ο πατέρας της εξελέγη βουλευτής σε ηλικία είκοσι δύο ετών. Αυτό δείχνει πως το πεπρωμένο της Μελίνας είναι στενά συνδεδεμένο με το πεπρωμένο της Ελλάδας κι εξηγεί γιατί ένιωσε βαθιά πληγωμένη στις 21 Απριλίου 1967, όταν οι χουντικοί κατέλαβαν αιφνιδιαστικά την εξουσία στην πόλη που γέννησε τη δημοκρατία.
Το "Γεννήθηκα Ελληνίδα" είναι το αίμα αυτής της πληγής. Βέβαια η Μελίνα Μερκούρη διηγείται τη ζωή της σαν γυναίκα και καλλιτέχνις. Αλλά διηγείται κυρίως τη μακροχρόνια αγάπη της για την Ελλάδα, τον ελληνικό ήλιο, τους ελληνικούς λόφους, την ελληνική θάλασσα και τον ελληνικό λαό, τόσο αξιοπρεπή και ζωντανό παρά τη μιζέρια του. Πάνω σ' αυτό το γοητευτικό φόντο η παθιασμένη δέσμευσή της στην πολιτική μετά το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών γίνεται ακόμα περισσότερο υπερβολική και πραγματική. Η Μελίνα αποφάσισε να διηγηθεί την προσωπική της ιστορία με τον προσωπικό της τρόπο (και να την εικονογραφήσει με τις προσωπικές της φωτογραφίες). Το αποτέλεσμα είναι ένα άρτιο έργο αλλά πάνω απ' όλα μια δήλωση της αγάπης της για την πατρίδα.
Ξένη παντού μετά το πραξικόπημα, στερημένη την ιθαγένειά της απ' τους Συνταγματάρχες, προνομιούχο άτομο που του λείπει το ουσιώδες: μια πατρίδα, η Μελίνα Μερκούρη έδειξε στο βιβλίο της τις πολλαπλές πλευρές της προσωπικότητάς της. Διαδοχικά ευαίσθητη, αισθησιακή, οργισμένη, ενθουσιώδης, γελαστή, απαισιόδοξη, ελπίζοντας πέρα από κάθε ελπίδα, είναι πραγματικά η ενσάρκωση του Λαού της Αθήνας που μόλις σχολάσει απ' τη δουλειά μοιάζει να μεταμορφώνει σε χαριτωμένο μπαλέτο τη διάβαση ενός δρόμου "με κόκκινο" αλλά που δεν σταματάει να παίζει ένα κομπολόι ή μια αρμαθιά κλειδιά - σημάδι μιας βαθιάς αγωνίας μπροστά στη ζωή.
417 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΖΑΡΒΑΝΟΣ
