Η νουβέλα Σαραζίν, ένα από τα πιο πυκνά σε εικόνες και νοήματα μυθοπλαστικά κείμενα του Μπαλζάκ, αποτελεί διακριτή στιγμή στο έργο του και σηματοδοτεί το πέρασμα από την πρώιμη στην πλέον ώριμη περίοδό του. Υποτιμημένη από την κριτική για περισσότερο από έναν αιώνα -μια και δεν αποτελούσε "τυπικό" μπαλζακικό αφήγημα και η κεντρική ιστορία του, ο τραγικός έρωτας ενός ταλαντούχου γλύπτη για έναν καστράτο στην Ιταλία του 18ου αιώνα, μάλλον προκαλούσε αμηχανία-, αναδείχτηκε σε ένα από τα πιο σχολιασμένα κείμενα του συγγραφέα. Σήμερα, οι κριτικοί ομονοούν ότι συγκαταλέγεται στα πλέον μοντέρνα έργα του, τόσο στη δομή όσο και στον πλούτο των θεματικών που αναπτύσσει, και συνεχίζει να προκαλεί νέες ερμηνείες, προερχόμενες από τους χώρους της λογοτεχνικής θεωρίας, των έμφυλων σπουδών, της ανάλυσης των τεχνών κ.ά.
Πάνω απ' όλα, όμως, ο Σαραζίν παραμένει ένα κείμενο απολαυστικό στην ανάγνωση, που εντυπωσιάζει με την κατασκευαστική αρτιότητα και με την πολυσημία του, ένα γοητευτικό αίνιγμα για τις πολλαπλές ταυτότητες του σύγχρονου ανθρώπου και την αμφίδρομη σχέση του καλλιτέχνη με το έργο του.
94 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΤΕΡΕΩΜΑ