Ήταν μια μορφή που τυπωνότανε βαθιά σε όποιον την αντίκρυζε. Μεγάλο κεφάλι, μέτωπο ψηλό, δασιά φρύδια, γαλάζια ματιά, βλέμμα διαπεραστικό και ύπουλο, πλατύ στόμα, που, όταν χαμογελούσε, όλοι πάγωναν γύρω του, γιατί με αυτό το χαμόγελο σφράγιζε, κάθε φορά, την καταδίκη σε θάνατο κάποιου εχθρού ή επικίνδυνου φίλου. Και είχε θανατώσει τόσους, αρχίζοντας από τους στενούς του συγγενείς! Ο καταπληκτικός δρόμος του προς τον πλούτο, τη δύναμη και τη δόξα είναι στρωμένος με αμέτρητα κουφάρια. Εσκότωνε για να βγάλει από τη μέση ένα εμπόδιο, για να κερδίσει ένα βήμα, για να αμυνθεί, για να κληρονομήσει, να ασφαλίσει ένα απόκτημα, κάποτε και για να διασκεδάσει μοναχά...
Άφοβος σα λιοντάρι, πονηρός σαν αλεπού, ύπουλος σα φίδι, σκληρός σαν ύαινα, αιματοδιψασμένος σα λύκος, εκδικητικός σαν γκαμήλα, υπομονετικός σα γάιδαρος, οξυδερκής και ταχύς σαν αετός, λάγνος σαν πίθηκος -είχε τρακόσες παλλακίδες στο χαρέμι του- προοδευτικός σα νεόπλουτος και προκλητικός και δεισιδαίμων σα γριούλα, δύσπιστος και καχύποπτος, αλλά και αφελής και μωρόπιστος, καταχθόνιος, ανήσυχη και ηφαιστειακή, που σάλεψε από τα θεμέλια το καθεστώς στις ευρωπαϊκές χτήσεις της τουρκικής αυτοκρατορίας, αποκάλυψε την αδυναμία της, ετοίμασε την επανάσταση των Ελλήνων -χωρίς να τη θέλει- κι άλλαξε, με μόνη τη δική του δράση, το ρέμα της ιστορίας στην περιοχή αυτή του κόσμου.
407 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΜΠΙΡΗΣ